ใต้ท้องทะเลอันกว้างใหญ่ไพศาล ปลาการ์ตูน ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับดอกไม้ทะเลอย่างมีความสุข เป็นการอยู่ร่วมกันอย่างเกื้อกูลของชีวิตต่างสายพันธุ์ ซึ่ง ดอกไม้ทะเล (Sea anemone) นั้นแม้นจะถูกเรียกว่าดอกไม้ทะเล แต่ความเป็นจริงแล้ว มันเป็นสัตว์ทะเลชนิดหนึ่ง เป็นสัตว์ทะเลในกลุ่มเดียวกับปะการัง เป็นสัตว์ทะเลซึ่งมีเข็มพิษซ่อนไว้ที่ปลายหนวด พร้อมจะยิงออกมาโดนปลาหรือสัตว์ทะเลที่เข้ามารุกราน แต่ปลาการ์ตูนก็ไม่กลัวเข็มพิษของดอกไม้ทะเล มันเรียนรู้ที่จะถูกลำตัวกับเมือกบริเวณด้านล่างของดอกไม้ทะเล เมือกของดอกไม้ทะเลจะเป็นตัวปกป้องปลาการ์ตูนให้ปลอดภัยจากเข็มพิษของดอกไม้ทะเล เป็นเสมือนสัญญาณการเป็นพวกพ้องเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวดอกไม้ทะเล
นอกจากปลาการ์ตูนจะปลอดภัยจากเข็มพิษของดอกไม้ทะเลแล้ว มันยังใช้ดอกไม้ทะเลเป็นที่คุ้มภัยจากปลาหรือสัตว์ทะเลที่มีขนาดใหญ่กว่า เพราะปลาหรือสัตว์ทะเลต่างๆ จะไม่ค่อยอยากยุ่งเกี่ยวตอแยกับพวกที่มีเข็มพิษเป็นอาวุธร้ายสักเท่าไหร่ ปลาการ์ตูนจึงค่อนข้างจะปลอดภัยจากการล่าของปลาขนาดใหญ่กว่าโดยการหลบเข้าไปซ่อนในหนวดของดอกไม้ทะเล เราจึงมักพบปลาการ์ตูนอาศัยอยู่กับดอกไม้ทะเลเสมอ
ทั่วทั้งโลกมี ปลาการ์ตูน กว่า 28 ชนิด ในทะเลไทยพบราว 8 ชนิด คือ ปลาการ์ตูนส้มขาว ปลาการ์ตูนมะเขือเทศ ปลาการ์ตูนลายปล้อง ปลาการ์ตูนอินเดียน ปลาการ์ตูนอานม้า ปลาการ์ตูนแดง ปลาการ์ตูนดำแดง และปลาการ์ตูนอินเดียนแดง ปลาการ์ตูนจะขยายพันธุ์ด้วยการวางไข่ไว้ใต้กอดอกไม้ทะเล โดยวางไข่เดือนละ 2 ครั้ง ๆ ละประมาณ 100 - 500 ฟอง ราว 1 สัปดาห์ ไข่ก็จะฟักเป็นตัว ลูกปลาขนาดเล็กจะล่องลอยเป็นแพลงก์ตอน ไปในท้องทะเลกว้าง จนกว่าจะเติบโตระยะหนึ่งจึงจะหาดอกไม้ทะเลเป็นบ้านอยู่อาศัย
ดอกไม้ทะเลกอหนึ่งอาจจะมีปลาการ์ตูนต่างขนาดหลายตัวอาศัยอยู่ร่วมกัน ซึ่งเมื่อแรกดำน้ำใหม่ ๆ เรามักเข้าใจผิดกันว่าในกอดอกไม้ทะเลขนาดใหญ่ที่มีปลาการ์ตูนอยู่กันหลายตัว มีทั้งตัวใหญ่ท่าทางเป็นผู้นำครอบครัว มีปลาการ์ตูนตัวขนาดรองลงมาและขนาดเล็ก ๆ อาศัยอยู่ร่วมกันเหมือนเป็นครอบครัวพ่อ แม่ ลูก อะไรทำนองนั้น แต่ในความเป็นจริงปลาการ์ตูนที่อาศัยอยู่ร่วมกันนั้นเกือบทั้งหมดจะเป็นปลาจากต่างพ่อแม่ ต่างครอบครัว โดยมีปลาเพศเมียที่มีอยู่ตัวเดียวในฝูงเป็นผู้นำ ปลาการ์ตูนตัวเมียจะมีขนาดใหญ่ที่สุด มีสีสันสดใสน้อยกว่าปลาตัวผู้ที่มีขนาดเล็กกว่าและขนาดเล็ก ๆ รองลงมา ในสังคมของปลาการ์ตูนนั้นถือว่าผู้หญิงเป็นใหญ่ครับ
|